Ngày 9/2/2015 tại TP.HCM, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) tổ chức cuộc họp Nhóm công tác thu hút đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Đây là diễn đàn về đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP) đầu tiên do Bộ này tổ chức nhằm gửi thông điệp “trải thảm kêu gọi nhà đầu tư tham gia lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn”, nâng cao hiệu quả đầu tư dòng vốn tư nhân trong lĩnh vực này.
 |
|
Doanh nghiệp có tiềm lực ứng dụng khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao vào sản xuất và chế biến giúp nâng cao giá trị gia tăng, tăng năng lực cạnh tranh cho nông sản |
|
Ảnh: Ngọc Kỳ |
Doanh nghiệp ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nông nghiệp
Phát biểu tại Cuộc họp, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát nhấn mạnh, trong giai đoạn phát triển mới, bên cạnh vai trò điều hành của Chính phủ, vai trò chủ lực của người sản xuất, cần phải có sự đồng hành quyết định của doanh nghiệp (DN). DN là tác nhân năng động nhất trong chuỗi giá trị, có tiềm lực giải quyết 3 điểm nghẽn lớn nhất của nông nghiệp Việt Nam hiện nay.
 |
|
Nhiều sản phẩm nông nghiệp có giá trị xuất khẩu cao của Việt Nam đã phần nào định vị được vị trí của mình trên thị trường thế giới
|
|
Ảnh: LTT |
Thứ nhất, các DN có nguồn vốn lớn có thể tăng cường đầu tư cho nông nghiệp quy mô lớn và hiệu quả. Thứ hai, DN nhanh nhạy nắm bắt thị trường, giúp kết nối thị trường tiêu thụ hàng hóa nông sản trong nước và quốc tế. Thứ ba, DN có tiềm lực ứng dụng khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao vào sản xuất và chế biến giúp nâng cao giá trị gia tăng, tăng năng lực cạnh tranh cho nông sản.
Với mục tiêu hỗ trợ ngành nông nghiệp phát triển, Chính phủ đã thông qua Đề án Tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xác định thu hút đầu tư tư nhân là giải pháp quan trọng; yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh hoạt động xúc tiến đầu tư vào nông nghiệp.
Trong Báo cáo về thực trạng đầu tư trong nông nghiệp và chiến lược thu hút đầu tư tư nhân vào nông nghiệp được trình bày tại Cuộc họp, chuyên gia Ngân hàng Thế giới đã khuyến nghị, Việt Nam cần có một đầu mối dẫn dắt và hỗ trợ các nhà đầu tư và kinh doanh nông nghiệp, liên kết các DN với Bộ NN&PTNT, các Bộ, ngành liên quan và các địa phương có tiềm năng phát triển nông nghiệp. Theo Báo cáo này, tỉ lệ DN tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam chỉ chiếm khoảng 3 - 4%. Tỉ lệ này đối với các DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) còn thấp hơn. Nhiều chính sách thu hút đầu tư tư nhân đã được ban hành nhưng DN vẫn đang thiếu kênh thông tin để tiếp cận. Rất nhiều nhà đầu tư tiềm năng trong và ngoài nước bày tỏ sự quan tâm đến lĩnh vực nông nghiệp, nhưng vẫn chưa lựa chọn được phương thức kinh doanh phù hợp. Nhiều DN sẵn sàng đầu tư nhưng vẫn gặp khó khăn trong việc xây dựng vùng nguyên liệu sản xuất ổn định.
Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp, nông thôn thuộc Bộ NN&PTNT Đặng Kim Sơn nhấn mạnh: “Vai trò của DN ngày càng quan trọng trong sự phát triển của ngành nông nghiệp. DN là lực lượng trực tiếp đưa dòng vốn tư nhân vào ngành nông nghiệp, mở ra cánh cửa phát triển kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất, hiệu quả đầu tư cho nông nghiệp. Phát huy hình thức đầu tư đối tác công - tư (PPP) trong nông nghiệp sẽ giúp nâng tỷ lệ đầu tư cho nông nghiệp. Chúng tôi nhận thấy, cộng đồng DN bày tỏ mối quan tâm lớn, tâm huyết đối với ngành nông nghiệp, đặc biệt là ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất trong nghành này”.
Doanh nghiệp lớn nỗ lực tham gia
Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp, nông thôn đã chủ trì, phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế, Vụ Kế hoạch và Vụ Quản lý doanh nghiệp thuộc Bộ NN&PTNT để xây dựng nhóm “Công tác thu hút đầu tư vào nông nghiệp nông thôn”. Nhóm công tác này là một tổ chức đối tác công - tư, gồm đại diện một số cơ quan của Bộ và một số DN điển hình trong đổi mới phương thức sản xuất kinh doanh, đã tiên phong đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn Việt Nam. Nhóm công tác sẽ kết nối các DN đầu tàu với một số địa phương được Bộ NN&PTNT lựa chọn thí điểm đột phá về chính sách và thể chế để thu hút đầu tư tư nhân và tái cơ cấu nông nghiệp.
Các DN đi đầu trong lĩnh vực nông nghiệp như Minh Phú, Bảo vệ thực vật An Giang, Bình Điền, TH Truemilk... cho rằng, với các sản phẩm nông nghiệp có giá trị xuất khẩu cao như gạo, tôm, cá tra, cá basa, DN và sản phẩm nông nghiệp Việt đã phần nào định vị được vị trí của mình trên bản đồ nông nghiệp thế giới. Tuy nhiên, DN Việt trong lĩnh vực này vẫn cần một chuỗi liên kết đủ mạnh để cạnh tranh với các cường quốc nông nghiệp khác. Bên cạnh đó, các DN đề xuất: “Cần có chính sách phù hợp để phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ cho nông sản xuất khẩu, vì hiện nay, sản phẩm nông nghiệp Việt Nam được đánh giá cao nhưng do các khâu liên quan đến công nghiệp hỗ trợ phải thuê nước ngoài thực hiện, khiến giá thành tăng lên, bị động về thời gian và kéo theo nhiều kinh phí phát sinh khác cho DN”.
Các tập đoàn lớn lần đầu tham gia lĩnh vực nông nghiệp như Viettel, Vingroup, FPT... đều hết sức lạc quan khi cho biết, họ sẵn sàng tham gia đầu tư vào nông nghiệp với đúng sở trường, tiềm lực của mình. “Nghị định về đầu tư theo hình thức đối tác - công - tư (PPP) sắp được ban hành cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc khuyến khích cộng đồng DN tích cực tham gia đầu tư vào các lĩnh vực dịch vụ công. Riêng trong lĩnh vực nông nghiệp, ngành nông nghiệp cho thấy nỗ lực kêu gọi các DN tham gia bằng những hành động cụ thể và sát sườn khiến cộng đồng DN rất muốn chung sức để đưa nền nông nghiệp Việt vươn lên đúng với tiềm lực vốn có của mình”.